30 października, 2023

Czasowniki niemieckie z odmianą. Lista najczęściej stosowanych czasowników

by Maja Latawiec
Czasowniki niemieckie z odmianą. Lista najczęściej stosowanych czasowników

Jeśli uczysz się języka niemieckiego to prawdopodobnie, tak jak ja, już na swojej pierwszej lekcji poznałeś odmianę czasowników sein (być) i haben (mieć). Czasowniki są najważniejszą częścią mowy i opanowanie ich pełni kluczową rolę w nauce języka niemieckiego. Niemniej jednak, ich nauka może stanowić nie lada wyzwanie ze względu na odmianę i różnorodne formy gramatyczne. W tym artykule znajdziesz najistotniejsze zagadnienia dotyczące czasowników niemieckich wytłumaczone w prosty sposób oraz listę zawierającą najważniejsze czasowniki niemieckie z odmianą, co ułatwi ci zapamiętywanie. Zaczynajmy!

Koniugacja czasowników niemieckich

Wszystkie czasowniki w języku niemieckim składają się z dwóch części: tematu i końcówki. Temat jest niezmienną częścią czasownika, a końcówka zmienia się w zależności od osoby i liczby. Czasowniki w formie bezosobowej, czyli w postaci, w której występują w słowniku, mają końcówkę –en.

Jedną z podstawowych rzeczy, których musisz nauczyć się, aby poprawnie odmienić czasownik, jest to jakie końcówki przyjmują poszczególne osoby. Większość czasowników niemieckich odmienia się regularnie. Oznacza to, że odejmujemy końcówkę bezokolicznika –en i w jej miejsce dodajemy odpowiednią końcówkę osobową. Spójrz na tabelę poniżej:

Niemiecki
ich (ja)-e
du (ty)-st
er/sie/es (on/ona/ono)-t
wir (my)-en
ihr (wy)-t
sie/Sie (oni/Państwo)-en

Przyjrzyjmy się temu dokładniej na przykładzie czasownika lernen (uczyć się). Jego tematem jest lern-, a końcówką –en. Teraz odmienimy ten czasownik przez osoby. Zwróć uwagę na to, że temat się nie zmienia, a końcówkę dodajemy według powyższej tabeli.

Niemiecki
ichlerne
dulernst
er/sie/eslernt
wirlernen
ihrlernt
sie/Sielernen

Czasami w odmianie czasownika może występować drobna nieregularność. Bez niej niektóre czasowniki byłyby bardzo trudne do wymówienia. Na przykład czasownik atmen (oddychać) dla 2 osoby liczby pojedynczej brzmiałby atmst a dla 3 osoby atmt.

Aby ułatwić wymowę w takich przypadkach czasowniki, których temat kończy się na -d, -t, -tm, -chn, -ffn otrzymują w 2 i 3 osobie liczby pojedynczej i 2 osobie liczby mnogiej końcówkę rozszerzoną o samogłoskę -e. Zobacz na przykładzie czasownika atmen:

Niemiecki
ichatme
duatmest
er/sie/esatmet
wiratmen
ihratmet
sie/Sieatmen

Inne czasowniki odmieniające się według tej zasady to np.: arbeiten (pracować), antworten (odpowiadać), warten (czekać), öffnen (otwierać), zeichnen (liczyć), finden (znaleźć).

„Wyjątek potwierdza regułę” czyli czasowniki nieregularne

Ważnym zagadnieniem z zakresu gramatyki niemieckiej są czasowniki nieregularne. Nieregularność czasowników była pierwotnie normą. Oznacza to, że formy czasownika były „regularne”, gdy były nieregularne. Tak właśnie ewoluowały języki – w dużej mierze przez przypadkowe procesy. Z biegiem czasu język ewoluował. Czasowniki takie jak haben, sein czy kommen, które są bardzo częste, zachowały swój bardzo nieregularny schemat koniugacji, podczas gdy schemat koniugacji rzadziej używanych czasowników (np. arbeiten czy schicken) uległ zmianie. Dzisiaj najczęściej używane czasowniki są nieregularne. Dlatego też rozpoczniemy właśnie od tych czasowników. Oto najważniejsze kwestie z nimi związane:

  •  Czasowników nieregularnych jest mniej niż regularnych, lecz są najczęściej używane w języku niemieckim. Dlatego aby zacząć porozumiewać się płynnie musisz najpierw opanować i zautomatyzować różnorodne formy czasowników nieregularnych.
  •  Czasowniki są nieregularne, kiedy w ich temacie zmienia się samogłoska w drugiej (du) i trzeciej osobie liczby pojedynczej (er, sie, es), np. w przypadku czasownika essen (jeść) „e” zamienia się na „i”:
Niemiecki
ichesse
duisst
er/sie/esisst
wiressen
ihresst
sie/Sieessen

Odmiany czasowników nieregularnych musimy nauczyć się na pamięć. Jednak pomimo ich nieregularności istnieje wiele powtarzających się schematów, które ułatwią ci ich zapamiętywanie. Więcej na ten temat dowiesz się w tym artykule.

Lista 30 najczęściej używanych czasowników w języku niemieckim i ich odmiana

Poznaj najważniejsze czasowniki przedstawione w atrakcyjnej formie ułatwiającej efektywną naukę języka niemieckiego. Lista ta opracowana jest na podstawie wieloletniego doświadczenia zespołu Taalhammera. Wybraliśmy takie czasowniki, które występują najczęściej i prawdopodobieństwo, że ich użyjesz jest największe. Podczas prowadzenia korepetycji dałam ją do przetestowania kilku moim uczniom, którzy dopiero zaczynali naukę. Dzięki nauczeniu się słownictwa z tej listy od razu zauważyli różnicę w rozumieniu podstawowych tekstów w języku niemieckim i prowadzeniu prostych konwersacji. 

Aby jeszcze bardziej ułatwić ci proces nauki języka niemieckiego do każdego czasownika przygotowaliśmy liczne przykłady, które odnoszą się do rzeczywistych sytuacji. Aby czuć się pewnie używając nowego słownictwa musisz wiedzieć nie tylko co oznacza dane słowo, ale również jak użyć go w kontekście. W Taalhammerze wierzymy w siłę nauki całymi zdaniami. Jest to najlepszy sposób, aby nauczyć się języka niemieckiego.

1. sein – być

Najczęściej używany czasownik w języku niemieckim. Jest nieregularny i każdej jego formy musisz nauczyć się osobno. Występuje również jako czasownik posiłkowy i jest używany do tworzenia czasu przeszłego i strony biernej. Więcej na ten temat dowiesz się w kolejnych etapach nauki. 

Przykład: Ich bin Maja. – Jestem Maja.

Niemiecki
ich binwir sind
du bistihr seid
er/sie/es istsie/Sie sind

2. haben – mieć

W języku niemieckim czasownika haben używasz głównie, żeby wyrazić posiadanie lub stan emocjonalny. W niektórych przypadkach użyjesz słowa mieć, tam, gdzie w języku polskim użyłbyś „być”, np. „Jesteśmy spragnieni” staje się Wir haben Durst (tzn. Mamy pragnienie). Pomyśl o tym jako o „mam uczucie czegoś”. Podobnie jak czasownik sein, czasownik haben może być używany jako czasownik pomocniczy do tworzenia zdań w czasie przeszłym.

Niemiecki
ich habewir haben
du hastihr habt
er/sie/es hatsie/Sie haben

3. werden – stawać się, zostawać

Jako czasownik samodzielny werden wyraża rozwój lub przemianę, np. Es wird kalt. (Robi się zimno), Das Kind wird unabhängiger. (Dziecko staje się bardziej niezależne). Czasownika werden używamy również do tworzenia strony biernej i czasu przyszłego. Więcej na ten temat dowiesz się w późniejszym etapie nauki. 

Niemiecki
ich werdewir werden
du wirstihr werdet
er/sie/es wirdsie/Sie werden

4. können – móc, umieć, potrafić

Jest to czasownik modalny używany do wyrażania zdolności, umiejętności lub możliwości wykonania jakiejś czynności. Tak jak wszystkie czasowniki modalne zazwyczaj występuje w zdaniu razem z innym czasownikiem. Na przykład: Ich kann Deutsch sprechen. (Potrafię mówić po niemiecku). Może również służyć do wyrażenia prośby. Na przykład: Kannst du mir helfen? (Czy możesz mi pomóc?).

Niemiecki
ich kannwir können
du kannstihr könnt
er/sie/es kannsie/Sie können

5. müssen – musieć

Müssen to czasownik modalny używany do wyrażania konieczności lub obowiązku wykonania danej czynności. Na przykład: Ich muss zur Arbeit gehen. (Muszę iść do pracy).

Niemiecki
ich musswir müssen
du musstihr müsst
er/sie/es musssie/ Sie müssen

6. sagen – mówić, powiedzieć

Przykład: Er sagt die Wahrheit. (On mówi prawdę.)

Niemiecki
ich sagewir sagen
du sagstihr sagt
er/sie/es sagtsie/Sie sagen

7. machen – robić

Przykład: Was machst du? (Co robisz?)

Niemiecki
ich machewir machen
du machstihr macht
er/sie/es machtsie/Sie machen
Czasowniki niemieckie z odmianą. Lista najczęściej stosowanych czasowników
Was machst du?

8. geben – dawać

Geben jest czasownikiem nieregularnym. Zauważ, że w jego temacie „e” zamienia się na „i”.

Przykład: Ich gebe dir ein Geschenk. (Daję ci prezent.)

Niemiecki
ich gebewir geben
du gibstihr gebt
er/sie/es gibtsie/Sie geben

9. kommen – przychodzić, pochodzić

Przykład: Sie kommt aus Polen. (Ona pochodzi z Polski.)

Niemiecki
ich kommewir kommen
du kommstihr kommt
er/sie/es kommtsie/Sie kommen

10. wollen – chcieć

Jest to czasownik modalny, który wyraża intencję, życzenie lub chęć zrobienia czegoś.

Przykład: Wir wollen ins Kino gehen. (Chcemy iść do kina.)

Niemiecki
ich willwir wollen
du willstihr wollt
er/sie/es willsie/Sie wollen

11. gehen – iść, chodzić

Przykład: Ich gehe jeden Morgen zur Arbeit. (Chodzę do pracy każdego ranka.)

Niemiecki
ich gehewir gehen
du gehstihr geht
er/sie/es gehtsie/Sie gehen

12. wissen – wiedzieć

Przykład: Ich weiß nicht, wie spät es ist. (Nie wiem, która jest godzina.)

Niemiecki
ich weißwir wissen
du weißtihr wisst
er/sie/es weißsie/Sie wissen

13. sehen – widzieć

Sehen jest czasownikiem nieregularnym. W jego temacie „e” zamienia się na „ie”.

Przykład: Ich sehe einen schönen Sonnenuntergang. (Widzę piękny zachód słońca.)

Niemiecki
ich sehewir sehen
du siehstihr seht
er/sie/es siehtsie/Sie sehen

14. lassen – pozwalać, kazać, zostawiać

Konstrukcja zdania z czasownikiem lassen jest taka sama jak z czasownikiem modalnym. Jego podstawowym znaczeniem jest „zostawiać”, np. Ich lasse meinen Koffer immer im Hotelzimmer. (Zawsze zostawiam walizkę w pokoju hotelowym.) 

Czasownik lassen może mieć też bardziej rozbudowane znaczenie. Łączy się wtedy z innym czasownikiem i oznacza zlecić coś komuś, dać komuś coś do zrobienia lub pozwolić komuś na zrobienie czegoś. Na przykład: Meine Eltern lassen mich spät ausgehen. (Moi rodzice pozwalają mi późno wychodzić.), Ich lasse mein Auto reparieren. (Oddaję samochód do naprawy.)

Niemiecki
ich lassewir lassen
du lässtihr lasst
er/sie/es lässtsie/Sie lassen

15. heißen – nazywać się

Przykład: Wie heißt Du? (Jak się nazywacie?)

Niemiecki
ich heißewir heißen
du heißtihr heißt
er/sie/es heißtsie/Sie heißen

16. finden – znaleźć, uważać

Przykład: Ich finde das Buch interessant. (Uważam tę książkę za interesującą.)

Niemiecki
ich findewir finden
du findestihr findet
er/sie/es findetsie/Sie finden

17. nehmen – brać

Nehmen jest kolejnym czasownikiem nieregularnym na naszej liście. W jego temacie „e” zamienia się na „i”.

Przykład: Ich nehme eine Tasse Tee. (Wezmę filiżankę herbaty.)

Niemiecki
ich nehmewir nehmen
du nimmstihr nehmt
er/sie/es nimmtsie/Sie nehmen

18. dürfen – mieć pozwolenie, móc

Czasownik dürfen jest jednym z czasowników modalnych w języku niemieckim.  Używamy go, gdy chcemy wyrazić zgodę lub zakaz na wykonanie jakiejś czynności. Na przykład Du darfst hier nicht rauchen. (Nie wolno ci tutaj palić). Czasownika dürfen  używamy, gdy chcemy zapytać, czy możemy coś zrobić (a nie czasownika können (móc), co jest częstym błędem), np. Darf ich hier sitzen? (Czy mogę tutaj usiąść?)

Niemiecki
ich darfwir dürfen
du darfstihr dürft
er/sie/es darfsie/Sie dürfen

19. wohnen – mieszkać 

Przykład: Ich wohne in Krakau. (Mieszkam w Krakowie.)

Niemiecki
ich wohnewir wohnen
du wohnstihr wohnt
er/sie/es wohntsie/Sie wohnen

20. glauben – wierzyć

Przykład: Ich glaube an dich. (Wierzę w ciebie.)

Niemiecki
ich glaubewir glauben
du glaubstihr glaubt
er/sie/es glaubtsie/Sie glauben

21. sollen – mieć powinność

Sollen należy do grupy czasowników modalnych. Używamy go do wyrażania powinności, np. Wir sollen morgen früh aufstehen. (Powinniśmy jutro wstać wcześnie). Czasownik sollen nie jest tak silny jak müssen (musieć) i nie wyraża absolutnego obowiązku. Zamiast tego sugeruje się, że coś jest wskazane, ale nie jest konieczne.

Niemiecki
ich sollwir sollen
du sollstihr sollt
er/sie/es sollsie/Sie sollen

22. bringen – przynosić

Przykład: Kannst du mir bitte das Buch bringen? (Czy możesz mi przynieść książkę?)

Niemiecki
ich bringewir bringen
du bringstihr bringt
er/sie/es bringtsie/Sie bringen
Czasowniki niemieckie z odmianą. Lista najczęściej stosowanych czasowników
Kannst du mir bitte das Buch bringen?

23. meinen – sądzić, uważać,

Przykład: Ich meine, dass dieses Restaurant sehr gut ist. (Uważam, że ta restauracja jest bardzo dobra.)

Niemiecki
ich meinewir meinen
du meinstihr meint
er/sie/es meintsie/Sie meinen

24. fahren – jechać

Fahren jest czasownikiem nieregularnym. W jego temacie „a” zamienia się na „ä”.

Przykład: Ich fahre heute mit dem Fahrrad zur Arbeit. (Dzisiaj jadę rowerem do pracy.)

Niemiecki
ich fahrewir fahren
du fährstihr fahrt
er/sie/es fährtsie/Sie fahren

25. denken – myśleć

Przykład: Ich denke oft an meine Katze. (Często myślę o swoim kocie.)

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zwierząt w języku niemieckim zajrzyj do tego artykułu!

Niemiecki
ich denkewir denken
du denkstihr denkt
er/sie/es denktsie/Sie denken

26. fühlen – czuć

Przykład: Ich fühle mich schlecht. (Źle się czuję.)

Niemiecki
ich fühlewir fühlen
du fühlstihr fühlt
er/sie/es fühltsie/Sie fühlen

27. mögen – lubić

Jest to czasownik modalny używany do wyrażania upodobań, preferencji, gustów.

Przykład: Mögt ihr Sport treiben? (Lubicie uprawiać sport?)

Niemiecki
ich magwir mögen
du magstihr mögt
er/sie/es magsie/Sie mögen

28. sprechen – mówić 

Sprechen jest ostatnim czasownikiem nieregularnym na tej liście. Czy potrafisz już sam powiedzieć na czym polega jego nieregularność?

Przykład: Ich spreche gut Deutsch. (Mówię dobrze po niemiecku.)

Niemiecki
ich sprechewir sprechen
du sprichstihr sprecht
er/sie/es sprichtsie/Sie sprechen

29. kaufen – kupować

Przykład: Jeden Morgen kaufe ich Kaffee in einem Café. (Codziennie rano kupuję kawę w kawiarni.)

Niemiecki
ich kaufewir kaufen
du kaufstihr kauft
er/sie/es kauftsie/Sie kaufen

30. beginnen – zaczynać

Przykład: Ich beginne heute mit meinem neuen Projekt. (Dzisiaj zaczynam mój nowy projekt.)

Niemiecki
ich beginnewir beginnen
du beginnstihr beginnt
er/sie/es beginntsie/Sie beginnen

Jak utrwalić nowe słownictwo z aplikacją Taalhammer?

Znajomość języków obcych to w dzisiejszym świecie konieczność. Aplikacja Taalhammer powstała aby udowodnić ci, że do nauki języka wcale nie trzeba mieć talentu. Wystarczy odpowiednie podejście, regularna nauka i trochę czasu abyś mógł swobodnie komunikować się w obcym języku. Z naszej aplikacji korzystać mogą zarówno osoby początkujące, jak i bardziej zaawansowane. Wszystko to dzięki możliwości tworzenia swoich własnych treści. Pisaliśmy już o tym jak ważna jest nauka całymi zdaniami. 

Najlepszym sposobem na utrwalenie nowych czasowników będzie stworzenie kolekcji z twoimi własnymi zdaniami. Wykorzystaj słownictwo, które jest dla ciebie przydatne. Twórz zdania, które przydadzą ci się w pracy lub w życiu codziennym. Dzięki temu od razu będziesz mógł wykorzystać to czego się nauczyłeś w praktyce i poczujesz ogromną satysfakcję z nauki. Powodzenia w nauce języka niemieckiego!

Dodaj komentarz